الکساندرا نیوِخ
بعد از موفقیت جهانی آهنگِ «برای» اثر شروین حاجی پور که سرود (ساوندترک) اعتراضات جاری علیه رژیم تئوکراتیک ایران نامیده میشود، آهنگی برای مقابله با آن منتشر شده است که رویکردی ضداعتراضی دارد. ناشر این آهنگ معلوم نیست اما برمبنای تحلیل من آنها وابستگان به رژیم یا از خود رژیم هستند
تظاهرات سراسری بعد از قتل ژینا مهسا امینی، دختری ۲۲ ساله، به دست به اصطلاح “گشت ارشاد” حکومتی در ایران آغاز شد. مردم فریاد “زن، زندگی، آزادی” (ژن، ژیان، ئازادی که در اصل توسط کردها ساخته و بیان شده است) سر میدهند تا انتقادشان را از رژیم ابراز کنند. آهنگِ اعتراضات جاری، «برای» از شروین حاجی پور، یکی از آهنگ های متعددی است که شرایط وخیم در ایران را بیان میکند. هر خط این آهنگ برگرفته از پیام های ایرانیان در شبکه های اجتماعی است. این خطوط و ویدیوی خود حاجی پور که در خلوت خانه اش با چشم های متورم، انگار که گریه کرده باشد، ترکیب بسیار قدرتمندی را ساخته است
تاثیر آهنگ فوق العاده است، به خصوص به خاطر توانایی خارق العاده ی آن در بیان امیال و خواسته های انقلابی مردم ایران. این قدرتمندی در داخل و خارج ایران به رسمیت شناخته شده است
با گذشت دو ماه از اعتراضات، در میانه ی ماه نوامبر سال ۲۰۲۲، آهنگی به نام «برای دختر همسایه» از منبعی نامعلوم در شبکه های اجتماعی ایرانی منتشر شد. این آهنگ برگرفته از ترانه ی «برای» از شروین حاجی پور است و از ملودی یکسانی استفاده میکند. اکثر عبارات این آهنگ با واژه برای شروع میشوند، اما ترانه و ویدیو هر دو کاملا متفاوت از آهنگ اصلی هستند
به جای صمیمیت اجرای خصوصی حاجی پور، صحنه ای ظاهراً هماهنگ شده دیده می شود که در آن چند زن جوان آواز میخوانند. این زنان روسری پوشیده و همه ی بدن خود را به جز صورت و دست هایشان پوشانده اند. آنها احتمالا به اقلیت هزاره در افغانستان تعلق دارند، اقلیتی که تعدادی از آنها به حکومت تئوکراتیک ایران وابسته اند. این ویدیو با کلیپی از رئیس جمهور پیشین آمریکا، جورج دابلیو بوش در سال “۲۰۱۰” آغاز میشود. در اینجا، بوش میگوید که “یکی از اهداف اصلی تروریست‌ها سرکوب ظالمانه ی زنان و نه فقط زنان افغانستان است.” این صحنه با تصویری از یک هواپیمای جنگی در حال بمباران، انفجار و صدای فریاد همراه میشود. سپس، وقتی که خود آهنگ شروع میشود، ترانه با تصاویر وحشتناک ویرانی ترکیب میشود
برخلاف بازگویی موشکافانه و واقع گرایانه ی حاجی پور از مشکلاتی که ایرانیان به خاطر آنها معترض هستند، در این آهنگ مجموعه دلایلی برای اعتراض نکردن جمع آوری شده است. آهنگ با فهرستی طولانی از آنچه که نویسندگان این خطوط باید در صورت ادامه ی اعتراضات به عنوان عواقب آنها، مد نظر داشته باشند آغاز میشود: “برای هر لحظه ترسیدن/ برای ناامیدی تا وقت پوسیدن/ برای انفجار و خون‌های خواهرامان/ به زور سربازهای دشمن رو بوسیدن/ برای آوارگی برای بی پولی/ برای آرزوی یک خواب معمولی/ برای این کشوری که زیر چکمه ها بود/ برای تمایل به عشق‌های دستوری/ برای نگاه های آلوده، برای کوچه ها و ترکش‌های فرسوده/ برای خاکمان و کشته های بیشمارش/ برای لذت ها و سفرهای ممنوعه/ برای حرف های مفت معروف های بی صرفه/ برای مادری که گم میشه این لحظه/ برای دشمنی که میخنده
با توجه به این که رژیم همین مردمی که آهنگ راجع به آنهاست را سرکوب میکند، این آهنگ با شرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ایران سنخیتی ندارد. در حالیکه آهنگ از کودکانی میگوید که مجبور خواهند شد دلتنگ مادرانشان شوند، رژيم مادرانی که فرزندانشان را به خاطر شرکت در اعتراضات کشته است به عزا مینشاند
چندین عبارت در آهنگ اتهاماتی را تکرار می کند که رژیم جمهوری اسلامی به دنیای سکولار غرب وارد میکند. “برای لذت و سفرهای ممنوعه/برای حرف های مفت معروف های بی صرفه.” در اینجا آهنگ به تصویر رژیم از سبک زندگی غربی، تمایل مردم به پیروی از آن و همراهی آشکار و سلبریتی های ایرانی، مثل هنرمندان، روشنفکران و ورزشکاران با اعتراضات، اشاره میکند
در ادامه، این آهنگ مردم ایران را میترساند، و به آنها هشدار می دهد که ایران احتمالا دچار سرنوشتی خواهد شد شبیه افغانستان جنگ زده. “برای تو نوشتم، برای آینده/برای تو ای دختر همسایه/نذار شود خانه ی تو مثل ما خرابه/نذار از دست بره سرگذشت آرزوهات/ نذار که توی خاکت جنگ باشه هر ساله.” عواقب ملموس حمله به افغانستان(که نباید نادیده گرفته شوند)، برای هراسناک جلوه دادن اعتراضات مشروع در ایران به کار برده میشود تا معترضان را گماشته های خارجی بنامند
خطوط بعدی این ترانه ایرانیان سکولار در دیاسپورا و غرب را به دامن زدن به این اعتراضات متهم میکند: “میخوان که ابزار شی با شعار تو خالی/ میخوان که برده شی با فرهنگ توخالی/ برای زورگویی کشور گشایی/ میخوان که نابود شه ریشه های ایرانی
ترانه با خطوط دلخراش “برای امنیت تحصیل دانایی/ برای مرد وفاداری آبادی/ برای اینکه به تمدن تو چشم دارن،” و در نهایت با “برای زن، زندگی، آگاهی/برای آگاهی/ برای آگاهی” به پایان میرسد. آنچه که بیش از همه به چشم می آید کلمه ی پایانی، یعنی آگاهی است. کلمه ی آگاهی جای آزادی را در شعار اصلی “زن، زندگی، آزادی” در آهنگ حاجی پور میگیرد. جمهوری اسلامی با این کلمه خوانش خود را از اسلام حقیقی و اخلاقیاتی که باید به کودکان آموزش داده شود ابراز می کند
موزیک ویدیو در آمریکای امروزی پایان میابد. رییس جمهور جو بایدن در قابی از اعداد سال “۲۰۲۲ ” میگوید: “نگران نباشید، ما قرار است که ایران را آزاد کنیم. مردم ایران قرار است خودشان به زودی ایران را آزاد کنند.” و مورد تشویق حضار قرار می گیرد. بنابراین این آهنگ پیامی تهدیدآمیز را می رساند مبنی بر اینکه اعتراضات به نحوی به نقشه های غربی برای مداخله نظامی در ایران ارتباط دارند
رویکرد ضدانقلابی این آهنگ نشان می دهد که احتمالا رژیم جمهوری اسلامی یا وابستگان نزدیکش خالق آن هستند. این وابستگان نزدیک احتمالا فاطمیون، شیعیان افغانستان با اکثریت هزاره و وابسته به رژیم ایدئولوژیک ایران هستند. بعد از فروپاشی فاطمیون در سال ۲۰۱۷ اکثر اعضای این گروه در فعالیت هایی که ایدئولوژی رژیم ایران را تبلیغ می کند شرکت داشته اند. این اعضا ممکن است خالق آهنگ باشند، نه تنها به خاطر این دسته از فعالیت های فرهنگی، بلکه به دلیل حضور آنها در سرکوب اعتراضات مردم ایران در سال 2019. این آهنگ احتمالا آغاز روش تازه ای برای استفاده از فاطمیون توسط رژیم ایران است. در حالیکه این تقلیدِ موافق رژیم از آهنگِ «برای» نشان‌دهنده ی اهمیت آن است و پیام تاثیرگذار حاجی پور در حمایت از خیزش انقلابی ایران را تصدیق میکند
(ترجمه ی زهرا جمالی)
لینک برای دختر همسایه
الکساندرا نیوِخ و پروژه ی ورای شریعتِ (ای آر سی)، ۲۰۲۲. هر گونه استفاده از این بلاگ بدون اجازه ی کتبی نگارنده و پروژه ی ورای شریعت (ای آر سی) پیگرد قانونی دارد. استفاده از این بلاگ با رعایت کامل حقوق نگارنده و پروژه ی ورای شریعت (ای آر سی) بلامانع است
For the original English blog click here.