Mystieke vrouwen in christendom en islam

22 August 2025

Location: Domkerk, Utrecht

Het is geen overdrijving te stellen dat vrouwen een onmisbare rol hebben gespeeld in de vorming van zowel de christelijke als de islamitische mystiek. Namen van vrouwelijke mystici in het christendom, zoals Hadewijch, Mechthild van Magdeburg en Suster Bertken, zijn relatief bekend. Daarentegen zijn hun islamitische tegenhangers in Nederland veel minder bekend. In deze bijeenkomst willen we door middel van vier lezingen inzichten uitwisselen over de rol van mystieke vrouwen in beide religieuze tradities.

Het programma bestaat uit twee onderdelen. Het algemene gedeelte omvat twee lezingen van professor Veerle Fraeters en professor Asghar Seyed-Gohrab, die ieder spreken over verschillende mystieke vrouwen in respectievelijk het christendom en de islam. Op deze manier wordt een achtergrond geschetst van beide tradities.

Het specifieke gedeelte richt zich op de diepgaande analyse van de werken van twee bijzondere mystici: de Vlaamse mystica Hadewijch, behandeld door professor Frits van Oostrom, en de Perzische dichteres Jahan Malek Khatun, een tijdgenote van de beroemde dichter Hafez uit Shiraz (1315–1390), over wie dr. Zhinia Noorian zal spreken

Het is verrassend hoeveel deze mystici met elkaar gemeen hebben; allen schrijven over het verlangen naar eenwording van de ziel met God, vanuit de overtuiging dat de mens is geschapen naar Gods beeld en dat de ziel uit haar oorsprong is verbannen. Tegelijkertijd verschillen zij in de manier waarop zij God benaderen. Wie waren deze mystieke vrouwen in beide tradities? Hoe hebben zij hun tijd ervaren? Wat kunnen zij ons leren over spiritualiteit, medemenselijkheid en liefde?

Tijdens deze bijzondere bijeenkomst zullen we tevens luisteren naar een muziekstuk dat componist en emeritus-hoogleraar Rokus de Groot componeerde op basis van een van de gedichten van Jahan Malek Khatun: “Open your door to me.”

Plaats: Domkerk, Utrecht

Datum: Vrijdag 22 augustus 2025

Aanvang: 15:00

Deelname is kosteloos maar de plaatsen zijn beperkt. Registreren is daarom verplicht en kan door een e-mail te sturen naar:  beyondsharia@uu.nl.

Programma:

15:15   Opening

15:20   Prof. dr. Veerle Fraeters (Universiteit Utrecht) Vrouwelijke mystieke auteurs in het Christendom

15:50   Prof. dr. Asghar Seyed-Gohrab (Universiteit Utrecht) De vrouwelijke bijdrage aan de islamitische mystieke traditie

16:20   Muziek: “Open your door to me”: Songs of Jahan Malek Khatun, for soprano voice (gecomponeerd door Prof. dr. Rokus de Groot, Universiteit van Amsterdam; Irene Maessen, sopraan)

16:50  Prof. dr. Frits van Oostrom (Universiteit Utrecht) Hadewijch in seculiere tijden

17:20   Dr. Zhinia Noorian (Universiteit Utrecht) Avoiding Explicit Mystical Notions to Maintain Decorum? The Case of Jahān-Malik Khātūn, A Persian Poet-Princess

Afbeeldingen poster. Links: bladzijde uit Brieven, visioenen, strofische gedichten, mengeldichten [manuscript] Hadewijch, 1200-1260, UB Gent (link). Midden: bladzijde uit Anthology of Persian Poetry in Oblong Format (Safina), Sultan Muhammad Nur, 905 AH/1499–1500 CE, Metropolitan Museum of Art (link). Rechts: bladzijde uit  Anthology of Persian Poetry (Safina), ‘Abd al-‘Azim al-Yahya, 1092 and 1096 AH/1681 and 1685 CE, Metropolitan Museum of Art (link).